Svaret gir meining fordi alle veit at å gøyma på noko som eigentleg har ein stor plass i kvardagen, gjer livet vanskeleg. Både fordi ein då må bera på det åleine, og fordi ein går rundt og er redd at nokon skal få vita noko dei ikkje burde vita.
Så sanninga kan gjera fri, på så mange vis.
Men sanninga kan også bryta ned.
For over 100 år sidan, såg Christoffer Bruun det som si oppgåve å få folk til å ta oppgjer med eigne tankar og liv. Brandes hadde lagt ansvaret innover dei unge studentane i Norden: Ikkje noko mindre enn sanninga måtte fram, om det så velta kyrkje, ekteskap, samfunnsinstitusjonar eller tankesett.
Bjørson og Ibsen var mellom dei som tok dette på alvor, og deira oppgjer med sanninga har gitt oss stor litteratur.
Christoffer Brunn møtte også mindre kjende folk enn Bjørnson og Ibsen. Mellom anna ein kar som eg skriv om for tida. Han opplevde kravet om sanning så sterkt at han utleverte så mykje av sitt eige og sin eigen familie sitt liv, at hans eigne etter kvart stod han etter livet. Bruun oppfordra nemleg til å koma me sanninga, utan tanke på kva konsekvensen ville bli.
Tilbake til Brede Bø som blei heilare ved å røpa sine svake sider. For min del er eg meir meg sjølv ved ikkje å utlevera alle sider ved livet. Eg vil ikkje gi folk innsyn i alt, og dessutan veit eg at dei ikkje vil ha det som eg held for meg sjølv. Derfor har eg tidlegare skrive: Smertene mine får du ikkje.
Det er ein god regel å seia sanninga. Det er også eit av dei 10 boda, boda som på så mange vis peikar mot det gode liv. Og som han sa, han som hadd levd ei stund:
Hald deg til sanninga.
Då kan du gjera greie for det du har sagt og gjort også når du ikkje hugsar så godt!
Aporopos skriveprosjektet mitt som eg nemnde. Eg les for tida aviser på mikrofilm frå 1890- talet for fylla ut biletet av han. Er det nokon andre som les aviser frå same tidsrom på leit etter oppslag, så ta kontakt. Me kan kanskje hjelpa kvarandre med å ha eit sideblikk på det som den andre leitar etter når me likevel sit med augo klistra til filmrullane.
Ikke så dumt :-) Å bli helere, tenker jeg.
SvarSlettMen det krever mot, selv i dag, i vårt såkalt tolerante samfunn :-)
Fin søndag
Hm, jeg tenker at det verste er når en gjemmer noe for seg selv. Som kanskje ligger der og binder energi.
SvarSlettHva er spiller ut hvor og når, det er en vanskelig sak. En del ting trengs det at vi snakker og forteller mer om, i et samfunn som jeg synes krever mye mestring, flinkhet og alt-på-stell.
Ved å la disse nyanserte stemmer klinge kan det bli en endring, mot større romslighet, i praksis.
Men hvem og hvor og når, det er ikke enkelt, tror jeg.
Jeg tenker at vi kan dele det vi vil om oss selv. Andres ting kan vi være mer forsiktige med...Jeg tenker også at det er viktig å vite at det jeg forteller gjør noe med andres blikk på meg. Og jeg kan nok aldri fortelle alt.
SvarSlettBrede Bø er mer enn historien sin. Det er vi alle sammen. Mer enn historien vår..